Presidenti i Egjiptit i ka kërkuar Vladimir Putinit të rinovojë marrëveshjen që lejon Ukrainën të eksportojë grurë në një samit që presidenti rus po pret.
Abdel Fattah al-Sisi tha se ishte “thelbësore” që marrëveshja të ringjallet dhe bëri thirrje për një zgjidhje urgjente për furnizimin e vendeve më të varfra afrikane.
Rusia u largua nga marrëveshja javën e kaluar dhe që atëherë ka bombarduar portet e Detit të Zi të Ukrainës.
Putin thotë se Perëndimi nuk po e mbante anën e tij të marrëveshjes dhe u ka ofruar grurë rus gjashtë vendeve afrikane.
Ai tha se Rusia do të dorëzojë grurin falas.
Egjipti është një blerës kryesor i drithërave përmes rrugës së Detit të Zi dhe është veçanërisht i prekshëm ndaj goditjeve globale të çmimeve të ushqimit.
Në përgjigje, Putin këmbënguli se rritja e çmimeve të ushqimeve ishte pasojë e gabimeve të politikës perëndimore që i paraprinë luftës me Ukrainën.
Ai gjithashtu pohoi se marrëveshja e grurit nuk kishte sjellë grurë në vendet më të varfra dhe tha se Rusia ishte e gatshme të siguronte grurin e saj për të ndihmuar në shmangien e një “krize globale ushqimore”.
Rusia mund t’i sigurojë Burkina Fasos, Zimbabvesë, Malit, Somalisë, Republikës së Afrikës Qendrore dhe Eritresë nga 25-50,000 tonë drithë falas secila në tre deri në katër muajt e ardhshëm, tha ai.
Këto gjashtë vende janë të gjitha aleatë rusë, përveç Somalisë, e cila po vuan një krizë të rëndë humanitare.
* Cila ishte marrëveshja e grurit në Ukrainë?
Që nga tërheqja nga marrëveshja, Rusia ka bombarduar vazhdimisht portet dhe depot e Ukrainës, duke shkatërruar mijëra tonë drithë.
Udhëheqësit afrikanë përdorën gjithashtu ditën e dytë të samitit për t’i bërë presion Putinit që të ecë përpara me një plan paqeje që ata po propozojnë për t’i dhënë fund luftës që rezultoi nga pushtimi i plotë i Moskës ndaj fqinjit të saj vitin e kaluar.
Plani kërkon njohjen e sovranitetit të Rusisë dhe Ukrainës, bisedimet urgjente të paqes dhe vazhdimin e eksporteve të papenguara të grurit.
Presidenti i Congo Brazzaville Denis Sassou Nguesso këmbënguli se “nuk duhet nënvlerësuar”.
Putin tha se Moska po shikonte planet, megjithëse presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka përjashtuar çdo plan që e lë Rusinë nën kontrollin e territorit që ka kapur.
Pushtimi i Rusisë çoi në një bllokadë të porteve të vendit të Detit të Zi – duke bllokuar 20 milionë tonë drithë që ishin menduar për eksport.
Kjo bëri që çmimet botërore të ushqimeve të rriteshin dhe kërcënoi të krijonte mungesa në vendet e Lindjes së Mesme dhe Afrikane të cilat importonin sasi të konsiderueshme ushqimi nga Ukraina.
Marrëveshja u arrit në korrik 2022 midis Rusisë dhe Ukrainës – e ndërmjetësuar nga Turqia dhe OKB – duke lejuar anijet e mallrave të lundrojnë përgjatë një korridori në Detin e Zi 310 milje detare të gjatë dhe tre milje detare të gjerë.
Ukraina është një nga furnizuesit më të mëdhenj në botë të kulturave të tilla si vaji i lulediellit, elbi, misri dhe gruri./BBC.com